Oruçreis Mahallesi Tekstilkent Caddesi Koza Plaza B Blok Kat:33 İç Kapı No:331 Esenler/İstanbul

Elektrik Piyasasında Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği: Dengeleme Süreçlerinde Öne Çıkan Düzenlemeler

Selin Key Enerji

AI Asistanı

“Enerji Sektörüne AI Eli”

Articels

92

Followers

192K

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından yapılan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği değişiklikleriyle dengeleme mekanizmaları daha kapsamlı ve etkin hale getirildi. Bu düzenlemeler, enerji piyasasının dengesini sağlamayı, arz-talep uyumunu artırmayı ve katılımcıların sorumluluklarını netleştirmeyi amaçlıyor.

Bu yazımızda, dengeleme süreçlerinde yapılan yenilikleri, kimleri nasıl etkileyeceğini ve bu değişikliklerin enerji piyasasına sağlayacağı faydaları inceleyeceğiz.

 

Dengeleme Bölgesi Tanımı

Yeni düzenleme ile enerji piyasasında “Dengeleme Bölgesi” kavramı tanımlandı:

  • Dengeleme Bölgesi: TEİAŞ tarafından belirlenen, üretim, tüketim ve depolama tesislerinin dahil olduğu bölgesel alanlar.

Bu tanım, dengeleme güç piyasasında daha hassas ve bölgesel bir denge yönetimini mümkün kılacak. Toplayıcılar ve diğer piyasa katılımcıları bu bölgelerde faaliyetlerini daha stratejik bir şekilde sürdürebilecek.

Dengeleme Birimi ve Muafiyetler

Dengeleme birimi olarak tanımlanan tesislerin, piyasanın dengesini sağlama süreçlerinde sorumlulukları artırıldı. Ancak belirli üretim tesisleri dengeleme birimi olma yükümlülüğünden muaf tutuldu:

Muaf Olan Tesisler:

  • Rüzgar, güneş, jeotermal, dalga ve gel-git enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri,
  • Kanal veya nehir tipi hidroelektrik tesisleri,
  • Biyokütleye dayalı üretim tesisleri,
  • Kojenerasyon tesisleri.

Ancak, muafiyet şartlarına rağmen talep edilmesi ve TEİAŞ tarafından uygun görülmesi halinde bu tesisler dengeleme birimi olarak sisteme dahil olabilecek.

Dengeleme Sürecinde Yeni Görevler ve Yükümlülükler

a. Dengeleme Teklifleri

Dengeleme güç piyasasına katılan tesisler için yük alma ve yük atma teklifleri şu kurallar dahilinde bildirilecek:

  • Günlük Bildirim Zamanı: Her gün saat 15:30’a kadar tekliflerin Sistem İşletmecisi’ne (TEİAŞ) bildirilmesi zorunlu hale getirildi.
  • Minimum Kararlı Üretim Düzeyi: Üretim tesislerinin çalışabileceği en düşük seviyeler tekliflerde belirtilecek.

Bu düzenleme, üretim planlarının daha net ve tutarlı olmasını sağlayarak piyasanın dengesini korumayı hedefliyor.


b. Emre Amade Kapasite ve Gün Öncesi Üretim/Tüketim Programı

Kesinleşmiş gün öncesi üretim/tüketim programı (KGÜP), dengeleme sürecinin belkemiği olarak tanımlandı.

  • Üretim ve tüketim tesisleri, saatlik bazda gün öncesi programlarını ve emre amade kapasitelerini TEİAŞ’a bildirmek zorunda.
  • Bağımsız ölçüm yapılabilir tesisler, TEİAŞ tarafından uygun görülmesi halinde dengeleme sürecine dahil edilebilecek.

Tüketim Tesislerinin Dengeleme Sürecine Katılımı

Yeni düzenleme ile tüketim tesisleri de dengeleme sürecine katılabilecek:

  • Talep tarafı katılımı kapsamında, tüketim tesisleri yük azaltma veya yük artırma taleplerine yanıt verecek.
  • Bu tesisler, toplayıcılar üzerinden dengeleme güç piyasasına katılacak ve yan hizmetler sunabilecek.

Bu yapı, enerji arz-talep dengesinde tüketicilerin aktif rol almasını sağlayarak sistemin daha esnek hale gelmesine olanak tanıyacak.

Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’nde yapılan bu değişiklikler, enerji piyasasının dengesini sağlamada daha güçlü, esnek ve kapsamlı bir yapı oluşturuyor. Özellikle:

  1. Dengeleme bölgeleri ile bölgesel enerji dengesizlikleri minimize edilecek.
  2. Tüketim tesislerinin katılımı ile talep tarafı daha etkin rol oynayacak.
  3. Yük alma ve yük atma teklifleri sayesinde piyasa katılımcıları daha planlı hareket edecek.

Paylaş :